در این مطالعه از صورتهای مالی حسابرسی شده از 26 بانک تجاری ویتنامی که در بورس اوراق بهادار شهر هوشی مین (شیلنگ) و بورس هانوی (شیلنگ) در دوره 2008-2018 برای برآورد مدل GMM سیستم استفاده شده است ، که شواهد تجربی در این زمینه ارائه می دهد. تأثیر متغیرهای سپرده مشتری به کل دارایی (DEPO) نسبت ، نسبت وام به دارایی (LTA) ، نقدینگی بانک های تجاری (LIQ) ، نسبت توسعه اعتبار (CRD) ، نسبت بودجه خارجی (EFD) و تأمین ضرر اعتبار (LLP) نسبت خطر نقدینگی. این مطالعه تأیید می کند که عوامل داخلی بانکهای تجاری مهمترین نقش را دارند و هیچ مدرک تجربی در متغیرهای کلان که بر خطر نقدینگی تأثیر می گذارد وجود ندارد. سرانجام ، مطابق با چارچوب نظری ، این مطالعه از یک روش تخمین با زبان R و روش bootstrap استفاده می کند تا اثبات تجربی از همبستگی غیرخطی و نمودار U شکل بین اندازه بانک تجاری و خطر نقدینگی ارائه شود. اهمیت اندازه بانک تجاری در جذب و تعدیل اثرات شوک های نقدینگی نشان داده شده است ، با این حال ، رشد بیش از حد در اندازه بانک تجاری باعث افزایش ریسک نقدینگی در عملیات بانکی تجاری می شود.

کلید واژه ها

1. معرفی

به گفته عارف و آنیس (2012)، یک بانک تجاری بخش مهمی از بخش مالی اقتصاد است که فعالیت هایی را انجام می دهد که هر دو بخش ترازنامه را بهبود می بخشد. به طور خاص، دایموند و راجان (2005) استدلال کردند که از نظر دارایی‌ها، بانک تجاری عملکرد تامین مالی را با استفاده از جریان نقدی برای اعطای وام به واحدهای دارای سرمایه کم در اقتصاد انجام می‌دهد، در حالی که نقدینگی سیستم بانک تجاری عمدتاً از سرمایه بسیج شده از پس‌اندازها ناشی می‌شود. بانک تجاری نقش واسطه پرداخت را ایفا می کند و به گردش بازار کالا و حمل و نقل کمک می کند. این مؤسسات مالی تضمین می کنند که سرمایه سرمایه گذاری به رشد اقتصادی، حمایت از توسعه صنایع جدید، ایجاد مشاغل بیشتر و ارتقای توسعه کمک می کند. در نتیجه، بانک‌های تجاری اغلب با ریسک نقدینگی (LR) مواجه بودند - این خطر که ممکن است بانک به تعهدات خود عمل نکند (جنکینسون، 2008) زیرا سپرده‌گذاران می‌توانستند قبل از سررسید، زمانی که بانک‌های تجاری قادر به تعادل سرمایه خود نیستند، پول خود را برداشت کنند، در نتیجه می‌توانستند. به سپرده گذاران خود بازپرداخت نکنند (Diamond & Rajan, 2005). علاوه بر این، این ریسک همچنین می تواند سودآوری بانک های تجاری را کاهش دهد (چاپلین و همکاران، 2000a، 2000b). با این حال، بانک‌های تجاری به ریسک نقدینگی توجه کافی نداشتند (عارف و آنیس، 2012). ریسک نقدینگی تا حدی به این دلیل رخ می دهد که سیستم بانکداری تجاری به طور کامل با شیوه های رایج مدیریت ریسک تضمین نشده بود، که منجر به فروپاشی بسیاری از بانک ها در طول بحران های اقتصادی شد (کرو، 2009). بنابراین، نظام بانکداری تجاری و سازمان های مدیریت پول، نگاه جامع تری به نقش نقدینگی در بانک های تجاری داشتند.

LR نه تنها بر سودآوری تأثیر گذاشت بلکه بر شهرت سیستم بانکی تجاری نیز تأثیر گذاشت (جنکینسون ، 2008). و در واقع ، LR در دوره بانکهای تجاری مدرن به یک نگرانی و چالش تبدیل شد (کنترل کننده ارز ، 2001). رقابت سپرده برای گسترش سبد محصولات اعتباری از جمله عمده فروشی و بازار سرمایه با نوآوری های فناوری ، ساختار سرمایه و مدیریت ریسک را تغییر داد (اختر ، 2007). در صورت عدم موفقیت در حفظ نقدینگی ، یک بانک با کیفیت دارایی ، درآمد بالا و سرمایه فراوان هنوز هم می تواند شکست بخورد (کرو ، 2009). بنابراین ، این مطالعه شواهد تجربی را ارائه می دهد که نشان می دهد سیستم بانکی تجاری باید برای مقابله با تغییر در سیاست های پولی به نقدینگی توجه کند (اختر ، 2007). تعدادی از خطرات دیگر وجود دارد که یک بانک باید از جمله ریسک اعتباری ، ریسک عملیاتی و ریسک نرخ بهره با آن روبرو شود ، که می تواند به شکل ریسک نقدینگی به اوج برسد (Brunnermeier & Yogo ، 2009). بنابراین ، این مطالعه با انتظار اضافه کردن به گروه مطالعات تجربی در مورد تأثیر عوامل بر خطر نقدینگی بانکهای تجاری انجام شده است.

2. بررسی ادبیات

2. 1اساس نظری خطر

چهار خطر اصلی وجود دارد که می تواند پایداری بانکها را تهدید کند ، یعنی ریسک اعتباری ، ریسک بازار ، ریسک عملیاتی و ریسک نقدینگی (Puspitasari و همکاران ، 2021). ریسک عدم اطمینان یا حالت ناپایدار است. با این حال ، همه حالت نامشخص خطر نامیده نشده است (نگوین ، 2020). فقط حالات نامشخصی که احتمال بروز وقوع آن را پیش بینی کرده اند ، خطرات نامیده می شوند (نگوین ، 2011). آنها می توانند ریسک مالی و ریسک بانکی باشند. به طور خاص ، این مطالعه به ریسک نقدینگی بانکی اشاره دارد ، از این رو بانکهای تجاری در ورشکستگی ، ورشکستگی خودکشی قرار می گیرند ، یا توسط مقامات ذیصلاح ورشکسته می شوند (آلتمن ، 1968 ؛ شیائوکینگ و هافرمن ، 2005 ؛ نگوین و هونگ ، 2019). بنابراین ، بانک های تجاری باید راه هایی برای تأمین نیازهای نقدینگی خود به روش های مختلف پیدا کنند: (i) وام گرفتن پول در بازار پولی بین بانکی ، (ب) فروش دارایی در بازار مالی ، (iii) انجام مبادلات ارزی ، (IV) بازپرداخت مجددیا عملیات بازپرداخت از بانک مرکزی.

2. 2اساس نظری نقدینگی و خطر نقدینگی

Duttweiler (2011) نقدینگی را به عنوان توانایی تحقق کلیه تعهدات پرداخت پس از موعد مقرر ، سهولت تبدیل یک دارایی به پول نقد و سطح پذیرش بازار تعریف کرد. برای بانکهای تجاری ، نقدینگی توانایی پاسخگویی به نیازهای استفاده از وجوه موجود برای فعالیتهای تجاری در هر زمان مانند پرداخت سپرده ، وام ، پرداخت و معامله سرمایه بود (BIS ، 2009 ؛ Praet & Herzberg ، 2008).

نقدینگی اصطلاحی بود که توسط کینز (1930) و فیشر (1930) ذکر شد. براساس این نظریه ، پول دارایی با بالاترین نقدینگی است ، بنابراین داشتن پول زیادی نقدینگی را افزایش می دهد اما با هزینه فرصت های سرمایه گذاری برای ایجاد سود. بر این اساس ، بانکهای تجاری با سود پایین ، هنگام تمرکز بر هدف افزایش سود ، باعث افزایش سرمایه گذاری آنها در پرتفوی های پرخطر می شوند و در نتیجه کاهش نسبت دارایی های مایع و کاهش نقدینگی کاهش می یابد (نگوین ، 2016). در مقابل ، بانکهایی که دارای سود بالایی هستند ، اغلب به ایمنی و توسعه بیش از حد اعتبار و تقویت دارایی های نقدینگی بیشتر برای جلوگیری از خطر پیش فرض توجه می کردند (Bunda & Desquilbet ، 2008 ؛ Chatterjee & Eyigungor ، 2009 ؛ Rychtarsik ، 2009).

ویلسون ، CASU ، Girardone & Molyneux (2010) اظهار داشتند که اعتبار هنوز کار اصلی تجارت بانکها است. به شرط اینکه سرمایه بانکها عمدتاً سرمایه کوتاه مدت ، وام تجاری و تأمین مالی کوتاه مدت برای دارایی های نقدینگی شرکتها بهترین راه برای اطمینان از نقدینگی باشند. با این حال ، اسمیت (1776) استدلال كرد كه عملیات اعتباری می تواند در طی یك بحران مالی مربوط به درخواست های جلسه برای برداشت سپرده های مشتریان به دلیل عوامل روانشناختی بسیار خطرناک باشد.

مالتون (1918) ادعا كرد كه نقدینگی تغییرپذیری یا توانایی بانكهای تجاری برای محافظت در برابر ریسك نقدینگی از طریق تنوع در سبد دارایی های بسیار مایع یا تبدیل دارایی ها با نرخ معینی است (توبی ، 2006) و همچنین تواناییسود و درآمد حفظ شده برای سرمایه گذاری مجدد ایجاد کنید. در مقابل ، این تئوری نشان می دهد که هنگامی که تعداد زیادی از سپرده گذاران تصمیم به برداشت وجوه خود گرفتند ، عملیات اعتباری نقدینگی را تضمین نمی کند.

Prochnow (1949) اظهار داشت که درآمد حاصل از دارایی از دارایی هایی که یک بار و به طور مرتب در طول زندگی دارایی ها بالغ می شوند ، حاصل می شود ، این منبع درآمد مورد انتظار باعث افزایش نقدینگی دارایی ها می شود. این تئوری پایه و اساس مهمی برای مطالعه اصطلاح ساختار ، درآمد مورد انتظار یا سودآوری در دارایی ها به عنوان معیار نقدینگی قرار داده است. سودآوری مناسب ترین شاخص برای اندازه گیری عملکرد و سلامت بانکها است (لوپز و ساورینا ، 2007). سود بانکی تأثیر منفی قابل توجهی در خرابی های بانکی دارد (Mayes & Stremmel ، 2012 ؛ Fukuda et al. ، 2008 ؛ Lopez & Saurina ، 2007).

این نظریه سیگنالینگ به دلیل مشکلات اطلاعات نامتقارن ناشی از شرایط نامتقارن اطلاعات موجود هر از گاهی بوجود می آید. اندازه بانک رابطه مثبتی با نقدینگی داشت ، هرچه بانکهای تجاری بزرگتر برای بسیج سرمایه از بسیاری از منابع مختلف سرمایه آسانتر باشند (سومین و روزق ، 2020). در همین حال ، نظریه بسیار بزرگ برای شکست (گرگ ، 2009) نشان داد که هرچه اندازه بانک بزرگتر باشد ، نقدینگی بانک نیز کمتر بود. بانک های در مقیاس بزرگ اغلب با انتظار افزایش سود ، به طرز جسورانه ای در دارایی های پرخطر سرمایه گذاری می کنند.

براساس کمیته بازل در مورد نظارت بانکی (BIS) (2009) ، ریسک نقدینگی ناشی از عدم موفقیت یک بانک در انجام تعهدات پرداخت خود است زیرا سپرده گذاران وجوه خود را از بانک خارج می کنند ، که این امر باعث ایجاد یک تله نقدینگی برای بانک می شود (ژان و سوونسون، 2007) این امر منجر به این واقعیت شد که این بانک قادر به افزایش بودجه یا توانایی تأمین مالی نبود ، اما مجبور شد از بانک مرکزی یا بازار بین بانکی با هزینه بالایی وام بگیرد (Diamond & Rajan ، 2005). در واقع ، Bonfim و Kim (2014) استدلال كردند كه بانك های تجاری غالباً با ریسك نقدینگی روبرو هستند زیرا نقش یك واسطه مالی باعث ایجاد نقدینگی در هنگام ایجاد بانكهای تجاری برای تأمین نیازهای اعتباری می شود. برخی از بانکهای تجاری از ساختار سرمایه کوتاه مدت برای تأمین مالی وام های بلند مدت برای افزایش سود استفاده می کردند ، اما این نیز علت ریسک اعتباری بود (Diamond & Dybvig ، 1983). بسیاری از بانک ها بر وام های عمده فروشی (اختر ، 2007) یا وام بلند مدت متمرکز شده اند که بر حفظ موقعیت نقدینگی بانک تأثیر می گذارد (کاشیاپ و همکاران ، 2002).

LR را می توان به دو شکل طبقه بندی کرد: تأمین مالی ریسک نقدینگی و ریسک نقدینگی بازار (Decker ، 2000 ؛ Pham ، 2019 ؛ Gomes & Khan ، 2011). ریسک نقدینگی بازار این خطر بود که یک بانک نتوانست دارایی های موجود در بازار را در یک زمان سریع و با هزینه کم بفروشد. تأمین مالی ریسک نقدینگی این خطر بود که یک بانک نتواند تعهدات بدهی خود را در صورت عدم موفقیت چنین تعهداتی به دلیل عدم نقدینگی دارایی یا کمبود بودجه انجام دهد. این دو نوع خطرات غالباً از طریق تأثیر آلودگی در بازارهای مالی و موسسات مالی با یکدیگر در تعامل بودند (Diamond & Rajan ، 2005). علاوه بر این ، ریسک نقدینگی همچنین می تواند از عوامل کلان و سیاست های مالی ، عملیاتی و مدیریتی بانک ها ناشی شود (علی ، 2004).

از منظر مدیریت نقدینگی بانکی ، مازاد یا کسری هر دو عدم تعادل بانکها را توصیف کردند. مازاد نقدینگی هنگامی رخ داد که اقتصاد در کشوری سقوط کرد که پروژه های سرمایه گذاری راکد بود ، سرمایه به دلیل ظرفیت ارزیابی اعتبار ، یا سرمایه توسعه یافته به سرعت ، نتوانست پرداخت شود. در مقابل ، کسری نقدینگی این واقعیت بود که بانک ها نتوانستند بودجه کافی برای فعالیت داشته باشند و باعث می شود بانک ها فرصت های شغلی را از دست بدهند ، مشتری را از دست بدهند ، بازارها را از دست بدهند و اعتماد را از مردم کاهش دهند (Truong ، 2012 ؛ Brunnermeier & Yogo ، 2009 ؛ Falconer ،2001 ؛ Plochan ، 2007 ؛ Ahmed & Duellman ، 2012 ؛ Goodhart ، 2008 ؛ Goddard & Wilson ، 2009).

LR را می توان با: شکاف تأمین مالی اندازه گیری کرد (Lucchetta ، 2007 ؛ Bunda & Desquilbet ، 2008 ؛ Saunders & Coett ، 2006 ؛ Chen & Gursoy ، 2001 ؛ Chen et al. ، 2018 ؛ Ferrouhi & Lahadiri ، 2014) و نسبت های نقدینگی مختلف بودندمحاسبه شده از ترازنامه بانکها ، که اغلب برای پیش بینی روند توسعه نقدینگی استفاده می شود (Bunda & Desquilbet ، 2008 ؛ Vodová ، 2011 ؛ Bonfim & Kim ، 2014 ؛ Munteanu ، 2012 ؛ Delechat et al. ، 2012 ، Ferrouhi & Lahadiri ، 2014 ؛Giannotti 2010 ؛ Van Den End ، 2010 ؛ Angora & Roulet ، 2011 ؛ Cucinelli ، 2013). به گفته وودووی (2013a) ، شکاف نقدینگی تفاوت دارایی و سرمایه برای زمان حال و آینده بود.

2. 3مطالعه بر روی عوامل مؤثر بر خطر نقدینگی کار می کند

آسپاچس و همکاران(2005) عوامل مؤثر بر نقدینگی 57 بانک تجاری در انگلستان (1985-2003) را تعیین کرد و از روش اندازه گیری با نسبت کل دارایی های نقد به کل دارایی ها و نسبت کل دارایی های نقدی به سرمایه بسیج شده استفاده کرد. نتایج مدل اثرات ثابت نشان داد که عوامل تأثیرگذار به دو گروه عامل داخلی و عامل خارجی تقسیم می شوند. یک عامل داخلی مانند حاشیه سود بود که هزینه فرصت نگهداری دارایی های نقدی و همچنین سودآوری و رشد اعتباری بانک ها را اندازه گیری می کرد. سود با نقدینگی همبستگی منفی داشت. این مطالعه همچنین نشان داد که هر چه رشد اعتبار بیشتر باشد، دارایی‌های نقدی بانک‌ها کمتر است. علاوه بر این، این مطالعه همچنین نشان داد که بانک‌های تجاری که حمایت زیادی از بانک مرکزی دریافت می‌کردند، اغلب نقدینگی پایینی داشتند.

والا و همکاران(2006) بر برخی از عوامل ذاتی و متغیرهای کلان مؤثر بر نقدینگی بانک در فرانسه در دوره 1993-2005 متمرکز شد. آنها فرض کردند که عوامل مرتبط امکان دریافت حمایت از بانک مرکزی، رشد وام، رشد تولید ناخالص داخلی، نرخ بهره کوتاه مدت، سودآوری و اندازه بانک است. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که اندازه بانک تأثیر مثبتی بر نقدینگی دارد. بقیه عوامل با نقدینگی رابطه منفی داشتند.

لوچتا (2007) در بانک های تجاری در کشورهای اروپایی به تأثیر عوامل کلان، نقش بازار بین بانکی و رابطه بین بانک ها علاقه مند بود. این مطالعه از داده های تابلویی برای دوره 1998-2004 برای بررسی رابطه بین فعالیت های سرمایه گذاری و وام دهی در بازار بین بانکی تحت شرایط نرخ بهره متغیر استفاده کرد. نتایج مطالعه نشان داد که تولید ناخالص داخلی، سیاست پولی (به نمایندگی از نرخ بهره کوتاه مدت) بر نقدینگی بانک تأثیر گذاشته است. نگهداری کم و بیش دارایی های نقدی بانک ها بسته به اینکه کل دارایی ها و کل سرمایه بسیج شده در طول دوره دارای نرخ رشد تولید ناخالص داخلی قوی یا ضعیف بوده اند و بنابراین بانک ها اغلب در طول رکود اقتصادی یک حفاظ نقدینگی ایجاد می کنند (Delechat et al., 2012). این امر نشان داد که بانک مرکزی برای تحریک توسعه اقتصادی از سیاست کاهش نرخ سود و افزایش حجم پایه پول استفاده کرده و در نتیجه عرضه نقدینگی بانک ها را افزایش داده است.

براساس نظریه اندازه کل دارایی ، بوندا و Desquilbet (2008) از نسبت های مختلفی برای ارزیابی نقدینگی بانک ها در بازارهای نوظهور از جمله 36 کشور در دوره 1995-2004 استفاده کردند. در این مطالعه از نسبت عدالت به دارایی برای ارزیابی نسبت کفایت سرمایه استفاده شده است ، از این طریق مشخص شد که اندازه بانک و نسبت سهام به دارایی تأثیر مثبتی بر خطر نقدینگی دارند. این نتیجه همچنین عوامل مؤثر در نقدینگی بانکی مانند عامل اجرای اصول پایه (متغیر ساختگی) را مجبور کرد که بانک های را مجبور به داشتن ذخایر نقدینگی کافی کنند. نرخ وام تأثیر مثبتی بر نقدینگی داشت. علاوه بر این ، عوامل کلان نیز بر نقدینگی تأثیر داشتند: نسبت هزینه های دولت به تولید ناخالص داخلی ، عامل نرخ تورم تأثیر مثبتی بر نقدینگی داشت. یک مطالعه تجربی همچنین نشان داد که بحران مالی در مورد مکانیسم نرخ ارز ثابت و تأثیر منفی در مورد مکانیسم نرخ ارز شناور تأثیر مثبتی بر خطر نقدینگی دارد.

راوچ و همکاران.(2010) داده های پانل 457 بانک را در دوره 1997-2006 در آلمان مورد مطالعه قرار داد. نتیجه نشان داد که عوامل کلان مانند سیاست پولی محکم تأثیر منفی بر نقدینگی دارند. اگر نرخ بیکاری زیاد بود ، بانک ها دارایی های بسیار نقدینگی زیادی داشتند. نرخ تخفیف رابطه منفی داشت. نرخ رشد تولید ناخالص داخلی اثر قوی و مثبت داشت. متغیرهای خرد مانند محدودیت پس انداز رابطه مثبت با نقدینگی داشتند ، اما مطالعه نشان داد که اندازه بانک هیچ تاثیری در نقدینگی ندارد. راوچ و همکاران.(2009) همچنین 1 ، 107 بانک تجاری را در 36 اقتصاد نوظهور در دوره 1997-2006 مطالعه کرد. نتیجه مطالعه نشان داد که عوامل کلان مانند سیاست پولی بر خطر نقدینگی تأثیر می گذارد ، که نشان دهنده اثر مسری از بحران اقتصادی تا بحران سیستم بانکی تجاری است. الماس و راجان (2005) اظهار داشتند كه بانك ممكن است از وام خودداری كند وقتی تقاضای نقدینگی آن بسیار زیاد بود. این مطالعه نشان می دهد که متنوع سازی شرایط وام به ایجاد بافر در برابر شوک های نقدینگی کمک می کند (Holmstrom & Tirole ، 2000). الماس و راجان (2005) تأکید کردند که تفاوت در نیازهای بسیج و توانایی تأمین مالی وام ها باعث شده است تا بانکهای تجاری را وادار به تغییر سیاست نرخ بهره خود کنند.

Vodová (2011 ، 2013) عوامل مؤثر بر نقدینگی بانکهای تجاری در چک ، مجارستان و فنلاند را مورد مطالعه قرار داد. متغیرهای مستقل شامل 4 متغیر داخلی (نسبت سهام ، کل دارایی های بانکی ، نسبت NPL ، نسبت سودآوری و 8 متغیر خارجی بانک ها (رشد تولید ناخالص داخلی ، نرخ تورم ، نرخ بهره بین بانکی ، نرخ بیکاری ، نرخ سود حاشیه ای ، نرخ سود اعتباری و و نرخ سود اعتبار و اعتبار است. متغیر ساختگی بحران مالی. نتیجه مطالعه نشان داد که نقدینگی با نسبت سهام ، نرخ بهره اعتباری که در هر سه کشور مورد استفاده قرار می گیرد ، نسبت NPL ، نرخ بهره بین بانکی در چک و فنلاند است. در مقابل ، بحران مالی ، نرخ تورم، نرخ رشد اقتصادی رابطه منفی با نقدینگی در جمهوری چک داشت اما در روابط مثبت در فنلاند. کل دارایی های بانکی و نقدینگی در اسلواکی و فنلاند رابطه منفی داشتند اما رابطه غیرخطی در جمهوری چک. علاوه بر این ، مطالعه نیزنشان داد که نرخ بیکاری ، نرخ سود حاشیه ای ، بازده سرمایه و نرخ سیاست پولی هیچ تاثیری در نقدینگی در جمهوری چک ندارد ؛ حاشیه اولنرخ بهره و نرخ سود سیاست پولی در مجارستان و فنلاند رابطه منفی داشت. بازده سرمایه در مجارستان رابطه مثبتی داشت و در فنلاند رابطه منفی داشت. نرخ بیکاری با نقدینگی در فنلاند رابطه مثبتی داشت.

Munteanu (2012) ریسک نقدینگی 27 بانک تجاری در رومانی را قبل و بعد از بحران اقتصادی در دوره های 2002-2007 و 2008-2010 مورد مطالعه قرار داد. نتایج نشان داد که عوامل مؤثر در ثبات سیستم بانکداری تجاری نقش مهمی در تأثیرگذاری بر ریسک نقدینگی دارند. آسپاچس و همکاران(2005) عوامل مؤثر بر ریسک نقدینگی (با استفاده از نسبت دارایی های نقدی به کل دارایی ها) 57 بانک تجاری را در دوره 1985-2003 در ایالات متحده مورد مطالعه قرار دادند. نتایج تحقیق نشان داد که نگهداری دارایی های نقدی و سود مورد انتظار بانک های تجاری با ریسک نقدینگی رابطه مثبت دارد. گومز و خان (2011) استدلال کردند که تعامل بین دو نوع ریسک نقدینگی - ریسک نقدینگی تامین مالی و ریسک نقدینگی بازار می تواند منجر به عواقب جدی شود، زمانی که تامین مالی ریسک نقدینگی افزایش می یابد، نقدینگی بازار کاهش می یابد و بالعکس. Brunnermeier و Pedersen (2009) استدلال کردند که یک سری از بانک ها به دنبال فروش دارایی ها در بازارهای مالی هستند که خطر ریسک نقدینگی بازار را ایجاد می کند. فروش دارایی ها در بازار باعث افزایش نرخ بهره و کاهش قیمت وثیقه شد. بانک‌های تجاری با نقدینگی مازاد نیز نگران اثر مسری بودند، بنابراین با وجود نرخ‌های سود بالای بین بانکی، نقدینگی ارائه نکردند و این ممکن است بازار دارایی را مسدود کند.

شکاف تامین مالی توسط Truong (2013) برای ارزیابی ریسک نقدینگی استفاده شد. این مطالعه بر این باور بود که ریسک اعتباری تحت تأثیر عواملی مانند اندازه کل دارایی، ذخیره نقدینگی، نقدینگی بازار بین بانکی و عوامل کلان اقتصادی است. تأمین مالی خارجی تأثیر خوبی بر کل سرمایه، حقوق صاحبان سهام تأثیر مثبت بر کل دارایی‌ها و وام تأثیر منفی بر کل دارایی‌ها داشت، در حالی که ذخیره نقدینگی تأثیر معکوس داشت. علاوه بر این، اندازه کلی دارایی یک رابطه غیر خطی با LR داشت. بسته به تاخیر متغیر، متغیر تولید ناخالص داخلی یک اثر چند سیگنالی داشت. علاوه بر این، افزایش نرخ تورم سال قبل INF_t–1LR امسال را کاهش می دهد.

نگوین (2020) تأثیر درآمد بدون بهره را بر ریسک و سودآوری مورد مطالعه قرار داد. نتایج تجربی در 26 بانک تجاری سهامی ویتنامی در دوره 2008-2018 نشان داد که درآمد بدون بهره خطرات را در فعالیت های بانکداری تجاری افزایش می دهد. Vo and Mai (2017) اثر مالکیت خارجی را بر ریسک نقدینگی 35 بانک تجاری ویتنامی در دوره 2009-2015 تعیین کردند. نتایج نشان داد که هر چه مالکیت خارجی بیشتر باشد، ریسک نقدینگی بانک های تجاری کمتر است و بالعکس. علاوه بر این، مطالعه همچنین نشان داد که متغیر تاخیر LR با LR رابطه مثبت دارد. Vu (2012) 37 بانک تجاری در ویتنام را در دوره 2006-2011 مورد مطالعه قرار داد. نتایج نشان داد که اثر نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی‌ها، نسبت بازده به کل دارایی‌ها و نسبت وام‌های غیرجاری به کل وام‌ها با نقدینگی رابطه مثبت دارد، در حالی که متغیرهای اندازه دارایی و نسبتتامین ریسک اعتباری به کل وام ها با نقدینگی همبستگی منفی داشت.

Tram و Tran (2021) از داده های پانل نامتعادل بانکسکوپ از 171 بانک در 9 کشور در آسیای جنوب شرقی طی دوره 2004-2016 و روش کلی لحظه ها (SGMM) برای تجزیه و تحلیل تأثیر ریسک نقدینگی بر عملکرد بانک در کشورهای آسیای جنوب شرقی استفاده کردند.. نتایج نشان می‌دهد که ریسک نقدینگی تأثیر مثبتی بر عملکرد بانک‌ها دارد یا اکثر بانک‌های با عملکرد خوب در شرایط عادی ریسک نقدینگی بالایی دارند. اما در صورت بروز بحران مالی، تأثیر ریسک نقدینگی بر عملکرد بانک منفی است. این بدان معناست که در زمان بحران، بانک ها به دنبال افزایش دارایی های نقدینگی، بهبود سودآوری هستند که این امر باعث افزایش هزینه های مالی و کاهش کارایی بانک می شود. علاوه بر این، عملکرد بانک در کشورهای آسیای جنوب شرقی نیز تحت تأثیر عوامل زیر است: تأثیر متغیر تأخیر عملکرد بانک، کیفیت دارایی‌های نقدی، اندازه بانک، سرمایه بانک، تأمین زیان وام، رشد تولید ناخالص داخلی، عرضه پول و تورم.

با مطالعات فوق، نویسنده نظریه‌هایی را که ریسک نقدینگی، برخی اقدامات نقدینگی برای بانک‌های تجاری و سیاست‌های SBV در مدیریت نقدینگی را توضیح می‌دهند، توضیح داد. در عین حال، بررسی وضعیت فعلی نقدینگی بانک های تجاری بر اساس مدل مطالعه را نیز نشان داد.

3. روش تحقیق

3. 1. منبع اطلاعات

منبع داده این مطالعه از صورتهای مالی حسابرسی شده از 26 بانک تجاری ویتنامی ذکر شده در بورس اوراق بهادار شهر هوشی مین (شیلنگ) و بورس هانوی (HNX) طی دوره 2008-2018 گرفته شده است که شامل بانکهای تجاری مشترک زیر است: Aبانک مشترک سهام تجاری Binh (ABB) ، بانک مشترک سهام تجاری آسیا (ACB) ، بانک برای سرمایه گذاری و توسعه ویتنام (BIDV) ، بانک BAO ویت (BVB) ، بانک تجاری مشترک سهام ویتنام برای صنعت و تجارت (CTG) ، ویتنامصادرات واردات بانک مشترک سهام تجاری (EIB) ، بانک تجارت مشترک سهام شرکت مشترک Ho chi Minh (HDB) ، Kien Long Bank (KLB) ، بانک تجاری سهام مشترک Lienviet Post (LPB) ، بانک مشترک سهام تجاری (MB)بانک مشترک بورس تجاری ویتنام (MSB) ، NAM یک بانک مشترک سهام تجاری (NAB) ، بانک مشترک سهام تجاری شهروندان (NCB) ، بانک مشترک سهام تجاری شرقی (OCB) ، گروه بنزین تجاری گروه مشترک سهام (PGB) ، سایگونسهام مشترک تجاری BANK (SCB) ، بانک مشترک سهام تجاری آسیای جنوب شرقی (SEA) ، بانک سایگون برای صنعت و تجارت (SGB) ، بانک مشترک سهام تجاری Saigon-Hanoi (SHB) ، Sai Gon Thuong Tin Communcial Bank (STB) ، ویتنام فناوریو بانک مشترک سهام تجاری (TCB) ، بانک مشترک سهام تجاری Tien Phong (TPB) ، بانک تجاری مشترک سهام برای تجارت خارجی ویتنام (VCB) ، بانک بین المللی CJS ویتنام (VIB) ، ویتنام - بانک مشترک سهام تجاری آسیا (VAB)و بانک تجارت مشترک سهام ویتنام (VPB).

3. 2مدل تجربی

مدل مطالعه تأثیر عوامل در خطر نقدینگی (پالا ، 2011):

که در آن ، ل_itشاخص LR بانک من سال t ، x است_itبردار متغیر توضیحی است ، بتا (β) ضریب رگرسیون است که ضریب زاویه متغیر را نشان می دهد. بر این اساس ، این مدل به شرح زیر بازنویسی می شود (جدول 1):

جدول 1: توضیحات مفصل متغیرها در مدل رگرسیون

3. 3روش مطالعه

در این مطالعه از رویکرد رگرسیون داده های پانل با مدل جلوه های ثابت (FEM) ، مدل اثرات تصادفی (REM) ، حداقل مربعات عمومی عمومی (FGLS) (Wooldridge ، 2002) و D& K (Drisscoll & Kraay ، 1998) استفاده شده است ، اما نتیجه مطالعه نتیجه مطالعهبه دلیل درون زایی هنوز برای تفسیر رضایت بخش نبود. در نتیجه ، این مطالعه از سیستم GMM System - SGMM برای غلبه بر نقص درون زا در مشکلات خاص و همچنین مدل به طور کلی استفاده کرد (Arellano & Bond ، 1991 ؛ Arellano & Bover ، 1995 ؛ Blundell & Bond ، 1998 ؛ McLachlan & Peel ، 2004؛ نگوین ، 2018). سرانجام ، این مطالعه از یک روش تخمین مبتنی بر زبان برنامه نویسی R و تکنیک Bootstrap برای ارزیابی تأثیر کلیه متغیرهای خرد و کلان در خطر نقدینگی بانکهای تجاری مشترک در ویتنام از سال 2008 تا 2018 استفاده کرد.

4. نتایج و بحث

4. 1آمار توصیفی

با توجه به ماتریس همبستگی (جدول 2 و 3) ، مدل رگرسیون انتخاب شده هیچ مشکلی اساسی چند قطبی نشان نداد ، زیرا ضرایب همبستگی بیشترین مقدار 0. 79 را داشتند که هنوز هم کمتر از 0. 8 بود (Farrar & Glauber ، 1967).

جدول 2: پارامترهای آماری توصیفی

جدول 3: ماتریس همبستگی بین متغیرهای موجود در مدل مطالعه

4. 2نتایج رگرسیون و بحث

طبق نتیجه مطالعه تخمین زده شده توسط روش SGMM (جدول 4) ، این مطالعه نظرات زیر را ارائه داد:

جدول 4: تأثیر عوامل بر خطر نقدینگی

در مرحله اول ، نسبت سپرده مشتری به کل دارایی (DEPO) تأثیر منفی بر خطر نقدینگی داشت. نتیجه مطالعه نشان داد که بانکهای تجاری با ظرفیت بسیج سپرده مناسب می توانند بافر در برابر ریسک نقدینگی در فعالیت های تجاری ایجاد کنند. این نتیجه برخلاف نتیجه آزمایشی شاه (2018) ، Assfaw (2019) و محمود و همکاران بود.(2019) وقتی استدلال می كنند كه طبق كاركرد واسطه مالی بانکهای تجاری ، هرچه ظرفیت بسیج سپرده بیشتر باشد ، این نسبت بیشتر می شود ، بانکهای تجاری بیشتر عملیات استفاده از سرمایه را برای اهداف سودآور ، رشد اعتبار و این باعث می شود كه بانكهای تجاری محدود شودذخایر دارایی های مایع ، از این طریق منجر به کاهش نقدینگی بانک های تجاری می شود.

ثانیا ، نسبت وام به دارایی (LTA) بانک ها مطابق با نظریه وام تجاری تأثیر مثبتی بر خطر نقدینگی داشتند. نتیجه مطالعه نشان داد که بانکهای تجاری با نسبت اعتبار بالا به طور مداوم در فعالیت های تجاری خود با خطرات نقدینگی روبرو هستند (Truong ، 2013 ؛ Truong & Pham ، 2014). وام های متعارف در مواجهه با برداشت های بزرگ و غیرقابل پیش بینی مشتریان می تواند منجر به از بین رفتن نقدینگی بانک های تجاری شود (بونین و همکاران ، 2008).

سوم ، نقدینگی سیستم بانکی تجاری با خطر نقدینگی رابطه مثبت داشت. هرچه نقدینگی بیشتر باشد ، بانکهای تجاری ریسک نقدینگی بالاتر که اغلب با آن روبرو می شوند ، این نتیجه مشابه نتیجه مطالعه Aspachs و همکاران بود.(2005).

چهارم ، نسبت رشد اعتبار (CRD) با ریسک نقدینگی به طور مثبت متغیر است. نتیجه مطالعه بار دیگر نقش و اهمیت عوامل رشد اعتبار را تأیید کرد ، بنابراین لازم بود برای جلوگیری از خطر نقدینگی محتاط باشید. در واقع ، سیستم بانکی تجاری ویتنامی هنوز عمدتاً به درآمد حاصل از فعالیت های اعتباری برای ارزیابی عملکرد تجارت متکی است (نگوین ، 2020). از منظر کلان ، این از ویژگی های اقتصاد ویتنامی با رشد اقتصادی که عمدتاً به پمپ های پول متکی است ، ناشی می شود (Pham ، 2019). در نتیجه ، نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی ویتنام (یا سطح اهرم مالی) در سالهای اخیر همیشه زیاد بود ، به طور خاص در دوره 2011-2015 ، تقریباً 1 بود ، اما در دوره 2016-2019 ، 1. 3 بودبارها - افزایش 28 ٪ (Pham ، 2019). همراه با الگوی عملیاتی SBV تحت دولت ، رشد اقتصادی یک کار اساسی بود که دولت از SBV نیاز دارد تا از آن حمایت کند و در نتیجه این واقعیت که بانکهای تجاری مبلغ پرداخت خود را به اقتصاد افزایش داده اند. این نه تنها به دلیل عملکرد تجاری بانکهای تجاری بلکه کاری بود که سیستم بانکی تجاری باید تحت الزامات SBV برآورده شود زیرا مورد ممکن است ، بنابراین ریسک نقدینگی اجتناب ناپذیر بود.

پنجم ، نسبت تأمین مالی خارجی بانکهای تجاری تأثیر مثبتی بر ریسک نقدینگی داشت. این نتیجه مطالعه مطابق با نتایج مطالعه چونگ هوآ شن و همکاران بود.(2009) و Truong (2013). این مطالعه نشان داد که بانکهای تجاری نسبت تأمین مالی خارجی بالایی دارند ، به این معنی که نسبت سهام کم در ساختار سرمایه اغلب بر ریسک نقدینگی بانکهای تجاری فشار می آورد (Vodová ، 2013). علاوه بر این ، این واقعیت که بانک های تجاری برای تأمین نیازهای خروج از سپرده گذاران از خارج وام گرفته شده می توانند نسبت بدهی به سهام را افزایش دهند ، از این طریق تلاش های بانک برای حفظ یک ساختار سرمایه بهینه را تحت تأثیر قرار می دهد (Arif & Anees ، 2012). در همین حال ، بانک های تجاری با نسبت سهام بالا ایمن در نظر گرفته می شدند ، از خطر نقدینگی و ایجاد اعتماد به مشتریان جلوگیری می کردند. در عین حال ، این بانکهای تجاری مزایا و منابع خوبی برای ارائه خدمات مالی بیشتر برای مشتریان داشتند و به بهبود سودآوری کمک می کردند (Mercieca et al. ، 2007 ؛ Stiroh & Rumble ، 2006 ؛ Le & Pham ، 2017 ؛ Nguyen ، 2020). با این حال ، از نظر حاکمیت بانکی ، نسبت دارایی بالا به حقوقی لزوما چیز خوبی نبود ، نشان می دهد که اپراتور بانک در مدیریت بیش از حد محتاط بوده و فرصت های سرمایه گذاری سودآور را بر اساس ابزارهای اهرمی نادیده می گیرد.

ششمین ، نسبت تأمین ضرر وام (LLP) تأثیر مثبتی بر LR داشت. LLP سطح ریسک اعتباری بانک را نشان می داد. هرچه هزینه LPP بیشتر باشد ، خطر نقدینگی بیشتر بود (چونگ هوآ شن و همکاران ، 2009). سرانجام ، متغیر عقب مانده از ریسک نقدینگی تأثیر مثبتی بر متغیر LR و همچنین متغیرهای کلان از جمله عرضه پول M2 از اهمیت آماری مشابه با نتیجه مطالعه Truong (2013) نداشت.

سرانجام ، NNII تأثیر منفی بر خطر نارسایی بانکی دارد. این بدان معناست که این بانک نسبت به تولید سرمایه گذاری های خود ، بیشتر به بدهی های خود پرداخت می کند (Fiordelisi & Mare ، 2013). این یافته ها مطابق با کار تجربی Dermine and Carvalho (2005) ، Tang and Yan (2007) ، Koutsomanoli-Filippaki و Mamatzakis (2009) ، Bolton and Jeanne (2011) و Shakatreh (2020) است.

4. 3آزمایش ثبات از طریق تکنیک bootstrapping

نتایج مطالعه (جداول 5 و 6 و شکل 1) نشان داد که اندازه بانک تأثیر در خطر نقدینگی دارد (والا و همکاران ، 2006 ؛ Truong ، 2013). نتایج مطالعه همچنین رابطه غیرخطی بین ریسک نقدینگی و اندازه بانک را به شرح زیر تأیید می کند:

جدول 5: نتیجه مطالعه تخمین زده شده

جدول 6: رابطه خطی liqr & size و رابطه غیر خطی liqr & size^2 ؛liqr & size^3

شکل 1: همبستگی بین LIQR و اندازه

این نتیجه مطابق با تئوری اندازه کل دارایی بود ، نشان می دهد که تأثیر متغیر اندازه بانک (اندازه) بر LR دارای فرم غیرخطی است (نمودار U شکل ، مطابق با تئوری سیگنالینگ (اسپنس ، 1973) و خیلی بزرگ استنظریه عدم موفقیت (گرگ ، 2009). این تأکید کرد که اندازه بانکهای تجاری هنگامی که بانک ها شوک های نقدینگی را تجربه می کردند ، به عنوان یک بافر ریسک عمل می کردند ، اما اگر اندازه بانکهای تجاری از یک سطح خاص فراتر رود ، LR افزایش می یابد. سرمایه بانکی تأثیر مثبتی داشتLR ، این مطابق با تئوری تغییرپذیری بود ، بانکهایی با سرمایه بزرگتر تمایل به ذخایر نقدینگی کمتری و LR بالاتر و برعکس داشتند.

5- نتیجه گیری

این مطالعه با داشتن چارچوب های نظری و شواهد تجربی داخلی و بین المللی ، کاربرد این رویکرد را تأیید می کند. یافته های این مطالعه نشان می دهد که نسبت سپرده گذاری مشتری به دارایی و دارایی (DEPO) تأثیر منفی بر خطر نقدینگی دارد. علاوه بر این ، نسبت وام به دارایی (LTA) ، نقدینگی بانک تجاری (LIQ) ، نسبت توسعه اعتبار (CRD) ، نسبت بودجه خارجی (EFD) و نسبت تأمین ضرر اعتبار (LLP) همه تأثیر مثبتی بر نقدینگی دارندخطر. یافته های این مطالعه بر عناصر داخلی بانکهای تجاری متمرکز است و هیچ مدرک تجربی وجود ندارد که نشان دهد متغیرهای کلان (تورم ، عرضه پول M2 ، تولید ناخالص داخلی رشد اقتصادی یا بحران های مالی) بر ریسک نقدینگی تأثیر می گذارند. نتایج این مطالعه همچنین نشان می دهد که متغیر تاخیر در LR تأثیر دارد. سرانجام ، مطابق با چارچوب نظری ، این مطالعه شواهد تجربی در مورد همبستگی غیرخطی و نمودار U شکل بین اندازه بانکهای تجاری و LR ارائه می دهد. عملکرد اندازه بانک تجاری در جذب و تعدیل اثرات شوکهای نقدینگی نشان داده شده است ، با این حال ، رشد بیش از حد در اندازه بانک تجاری نیز باعث افزایش ریسک نقدینگی در عملیات بانک تجاری می شود. در نتیجه ، SBV باید از نزدیک به نقشه راه افزایش سرمایه و اندازه بانکهای تجاری برای بهبود پایدار کیفیت و عملکرد تجاری توجه کند. علاوه بر این ، این مطالعه هنوز محدود است زیرا فاقد شواهد تجربی در مورد تأثیر کلان اقتصادی بر خطر نقدینگی و همچنین تأثیر عملکرد تجارت بر خطر نقدینگی است.

تصدیق

این تحقیق توسط دانشگاه Thu Dau Mot ، استان Binh Duong ، ویتنام تحت شماره کمک هزینه Dt. 22. 1-020 تأمین می شود.